اصول ارگونومی در محیط کار
اهداف و دامنه عملکرد ارگونومی
مهمترین اهداف ارگونومی عبارتست از
الف) ایمنی ـ بهداشت
ب) تولید ـ بهره وری
فعالیت‌های متنوع صنعتی یا غیرصنعتی بطور دقیق مد نظر دارد.
می‌توان به شرح زیر دانست :
۱) بررسی میزان توانمندی شاغلین با توجه به نوع کار و انرژی مصرفی
۲) مطالعه ابعاد فیزیکی بدن (آنتروپومتری) و کاربرد این دسته از اطلاعات در طراحی ایستگاه های کار
۳) طراحی ارگونومیک ابزارهای دستی
۴) طراحی ایستگاه های کار نشسته، ایستاده (یا توام) و آنالیز سیستم انسان ـ ماشین
۵) بررسی‌های روانشناختی از دیدگاه نحوه ارتباط بین افراد
۶) تعیین رژیم‌های کار و استراحت (زمان‌های استراحت و مدت انجام کار)
۷) بررسی روشهای حمل دستی کالا و طراحی خطوط بسته بندی و بارگیری دستی
۸) بررسی صدمات اسکلتی عضلانی مرتبط با کار و آنالیز وضعیت‌های بدنی
۹) بیومکانیک شغلی
۱۰) ارگونومی و کار در منزل
۱۱) کاربرد بهینه رنگ و موسیقی در محیط‌های کار
آنچه در بالا ذکر شد بخشی از موضوعاتی است که از دیدگاه مهندسی انسانی قابل بررسی و ارزیابی می‌باشد، که نکاتی در مورد برخی از آن‌ها به اختصار ذکر می‌شود.
مقاله زیر شامل موضوعات زیر است:
بخش اول
- تعاریف ارگونومی
- هدف ارگونومی
- هدف ارگونومی در سیستم انسان ماشین
- هدف ارگونومی در مهندسی صنایع
- هدف کلی از ارگونومی
- مدیریت تغییر و ارگونومی
- اجزای علم ارگونومی
- مزایای ارگونومی در محیط صنعتی
- تاریخچه علم ارگونومی
- فاکتورهای موثر بر ارگونومی
بخش دوم: ارگونومی و نقش آن در ایمنی و بهداشت حرفه ای
- ایمنی و ارگونومی
- تعریف ایمنی
- خطر, شناسایی خطر
- مدل دو مینو
- مدل پنیر سوئیسی
- مل پاپیون( bow-tie)
- هزینه های مستقیم و غیر مستقیم
- روش هنریچ
- روش گریمالدی و سیموند
- دلایل اهمیت گزاراش دادن حادثه
- شاخص های حادثه
- ارگونومی و عوامل زیان اور محیط کار( عوال زیان آور فیزیکی, شیمیایی, بیولوژیکی, مکانیکی)
- عوامل ارگونومیک زیان آور
بخش سوم: انرژی و کار( فیزیولوژی کار)
- کار و انرژی در ارگونومی
- کار و مصرف انرژی
- فیزیولوژی کار
- متابولیسم هوازی و غیر هوازی
- متابولیسم کار
- تغییرات سیسم قلبی عروقی بواسطه انجام کار
- تغییرات سیستم تنفسی
- روشهای اندازه گیری بار کاری و صرف انرژی(اندازه گیری اکسیژن مصرفی, ضربان قلب و …)
- تقسیم بندی کار براساس مصرف اکسیژن, ضربان قلب و مصرف انرژی
- روشهای زمانبندی کار و استراحت
- کار استاتیک و دینامیک
- نوبت کاری( اثرات نوبت کاری, پیامد های ایمنی, بهداشتی)
- تفاوت های فردی
بخش چهار: انتروپومتری
- تعریف انتروپومتری
- انتروپومتری کاربردی
- انتروپومتری و طراحی
- داده های انتروپومتری
- تعاریف در اندازه گیری انترو پومتری
- روشهای اندازه گیری در انتروپومتری( دینامیک و استاتیک)
بخش پنجم: ارگونومی و طراحی
- اترات ناشی از طراحی ضعیف
- طراحی در ارگونومی
- طراحی محصول
- طراحی ابزارهای دستی
- مشکلات ناشی از ابزارها با طراحی نامناسب
- شناسایی شغل
- بررسی فضای کار
- بهبو شرایط بدنی ر هنگام کار
- انتخاب ابزار مناسب
- ملاحظات مهم در طراحی ایستگاه کار
بخش شش: اختلالات اسکلتی-عضلانی مرتبط با کار
- دستگاه های اسلکتی-عضلانی
- اختلالات اسلکتی-عضلانی
- عوارض موثر بر عوارض اسلکتی-عضلانی
- فعالیت های تکراری
- نیروی بیش از حد
- وضعیت نامناسب کاری
- شرایط جوی محیط کار
- ارتعاش
- مهمترین عوارض اسلکتی-عضلانی( سندرم تونل کوپیتال و …)
بخش هفتم: بلند کردن دستی بار
- بلند کردن صحیح کار
- ریسک فاکتور های بلند کار بار
- حدود مجاز تماس شغلی برای بلند کردن دستی بار
- حدود وزنی توصیه شده ( RWL)
- شاخص بلند کردن بار (LI)
- محدودیت های معادله ایمنی و بهداشتی آمریکا” >NIOSH
بخش هشتم: روشهای ارزیابی پوسچر(وضعیت بدن) و ریسک عوامل شغلی اختلالات اسکلتی- عضلانی
- روش های مشاهده ای (Observation Methods)
- روش های مستقیم (Direct Methods)
- روشهای گزارش دهی توسط خود فرد Self- Report
- روش OWAS
- نیروی مورد نیاز یا وزن بدن